هدفهای آموزشی شناختی

هدف هایی آموزشی است که بر حسب عملیات تفکر سطح بالا بیان شده باشد.

روش ارائه ی هدف های شناختی:

ابتدا بیان هدفهای کلی در قالب مفاهیم کلی(درک کردن،فهمیدن و ارج گذاردن و...).سپس تهیه ی هدف های دقیقی که نشان دهنده ی به هدف رسیدن یاد گیرنده است. مثال: هدف کلی _ ارائه ی یک پروژه ی تحقیقاتی

هدفهای دقیق 1-توضیح پروژه2-خلاصه پروژه3-استفاده از مواد نمایشی4-ارائه ی گزارش5-پاسخ به پرسش داوران و...

هدف های نهایی، بین راه و ورودی؛

هدف های پایانی(نهایی):آنچه که یاد گیرنده باید در پایان درس یا دوره ی آموزشی انجام داد.

هدف های بین راه:آنچه که یادگیرنده پس از یادگیری بخشی از درس وپیش از اتمام درس انجام خواهد داد.

هدف های ورودی:آنچه که یاد گیرنده در بدو ورود به واحد یا دوره ی آموزشی با خود به همراه می آورد،این هدف نشان از آمادگی یادگیرنده است و یادگیری این هدف ها باید در دوره های قبل باشد.

هدف های پایانی دارای اهمیت خودبخودی هستند ویادگیری آن در دنیای بیرون هم مفید است.اما هدفهای واسطه ای یاری دهنده ی یادگیرنده در رسیدن به هدفهای نهایی است.

هدفهای فرایندی وفرآورده ای:

هدفهای فرایندی به تلاش وکوشش یادگیرنده برای رسیدن به هدف فرآورده ای انجام می دهد اشاره می کند.

هدف های فرآورده ای به نتایج وبازده تلاش وکوششها اشاره دارد.

هدف تعیین این است کدام یک از مهارتهای توانا سازی مورد نیاز را یادگیرندگان به موقعیت یادگیری تکلیف می آورند،بعضی بیشتر از بقیه می دانند بنا براین طرح آموزشی باید نقطه شروع آموزش را انتخاب کند.شناسایی افرادی که برای شروع مناسب نیستند.

استاندارد تحصیلی

اصطلاحی که در آموزش وپرورش شبیه هدف است.

استاندارد

توصیف یا بازنمایی از کیفیت ها یاد ویژگی هایی است که یک شئ باید داشته باشد.شکل بیان استاندارد ها باید به صورت کلی باشد.برای سنجش پذیر بودن هر استاندارد یک یا چند نشانگر یا سنجه می نویسند.

سنجه: در عمل ،همان استاندارد های عملکردی هستند، زیرا با استفاده از آنها می توان نشان داد که یادگیرندگان به استاندارد های محتوایی رسیده اند یا نه . مثال:

استاندارد:مورد استفاده قرار دادن فرایند خواندن به طور موثر توسط دانش آموزان.

سنجه:پیش بینی کردن آنچه که متن می خواهد بگوید با توجه به شکل وعنوان متن.

دوگونه استاندارد تحصیلی

1-محتوایی:بیاناتی درباره ی واقعیت ها،مفاهیم،اصول و روشهای مربوط به یک موضوع درسی

2-عملکردی: کارهایی که دانش آموزان پس از یادگیری استاندارد های محتوایی می توانند انجام دهند.

مقایسه هدف واستاندارد

شباهتها:استانداردها به جای هدف های کلی وسنجه ها به جای هدف های دقیق آموزشی به کار می روند.

تفاوتها: دامنه ای گسترده تر از لحاظ محتوایی دارند اما سنجه ها به رفتار های دقیق ومشخص تکیه می کنند.

آماده ساختن یادگیرندگان برای آغاز کردن یادگیری

پس از تدوین اهداف گام بعدی معلم در طراحی اموزشی آماده ساختن یادگیرندگان برای یادگیری درس تازه است.که به این کار تعیین ویژگی های ورودی یادگیرندگان می گوییم. این اصطلاح به چیزی اشاره می کند که یادگیرنده قبلا آموخته است و برای یادگیری مطلب تازه پیش نیاز محسوب می شود.که این امر در مورد دروسی که از ساده به پیچیده به دنبال هم قرار می گیرد مشهود تر است. البته در اهمیت مطالب پیشنیازمی توا ن گفت که هرگونه یادگیری هر قدر هم که ساده باشد، بر پایه مقداری یادگیری قبلی استوار است. ویژگی های ورودی تنها جنبه شناختی ندارند بلکه در مورد حیطه های عاطفی و روانی – حرکتی نیز حائز اهمیت اند.

چگونگی تعیین ویژگی های ورودی

برای تعییین ویژگی های ورودی یادگیرندگان ابتدا باید فهرست هدف های آموزشی آن درس را آماده کنیم سپس تعیین کنیم که هر یک از آنها چه پیشنیازهایی لازم دارند. روشی که برای این کار استفاده می شود روش تحلیل تکلیف است. این روش برای تدوین رفتار های ورودی به کار می رود. تحلیل تکلیف یعنی تعیین مهارتها، دانش، و اطلاعات سطح پایین که یادگیرنده باید در اختیار داشته باشد تا بتواند به یک هدف آموزشی دست یابد. بنا براین باید سلسله مراتب یادگیری را مشخص نمود. و برای این کار باید همه توانایی های پیشنیاز مربوط به بالاترین تکلیف یادگیری را تعیین کنیم. برای یافتن این توانایی ها لازم است از تکلیف مورد نظر شروع کنیم و ابتدا به تعیین توانایی های مورد نیاز این تکلیف اقدم نماییم.

رفع مشکلات کمبود پیشیاز ها : سنجش آغازین

پس از تعیین ویژگی های ورودی پیشنیاز یادگیری جدید، باید از وجود این رفتارها در دانش آموزان مطمئن شویم. به این منظور باید از سنجش آغازین بهره برد. منظور از سنجش آغازین، یا ارزشیابی آغازین نخستین اقدام معلم از بابت ارزشیابی دانش آموزان است. که برای پاسخگویی به این 2 سوال است:

1- آیا یادگیرندگان از قبل بر دانش و  مهارتهای پیشنیاز درس تازه تسلط یافته اند؟

2- یادگیرندگان چه مقدار از هدف ها و محتوای درس تازه را قبلا یادگرفته اند؟

در مورد سوال یک سنجش آغازین به منظور اندازه گیری رفتارهای ورودی یا دانش پیشنیاز درس جدید انجام می گیرد. در مورد سوال دوم به جای آزمون رفتارهای ورودی از آزمون جایابی ( پایه گزینی) که به آن پیش آزمون نیز گفته می شود استفاده می شود. که عمدتا همان آزمون نهایی یا فرم موازی آن است که با هدف تعیین میزان آگاهی دانش آموزان از مطالب جدید اجرا می شود. بنا براین سنجش آغازین یا ارزشیابی آغازین در آغاز درس اجرا می شود و بهتر است معلم در ارزشیابی آغازین ترکیبی از آزمون رفتارهای ورودی و آزمون نهایی یا پیش آزمون را با هم اجرا کند. البته هرچد سنجش آغازین بسیار مفید است ولی همیشه ضروری نیست و بستگی به میزان اطلاع معلم از میزان اطلاعات دانش آموزان خود دارد.

تعیین ویژگی های ورودی عاطفی

ویژگی های ورودی عاطفی نشان دهنده انگیزش یادگیری یا همان علاقه به درس است.بنا براین کوشش در بالا بردن سطح علاقه یادگیرندگان یکی از تدابیر مهم آموزشی معلم به حساب می آید.آنچه که در این زمینه تعیین کننده است تصورات دانش آموز از موفقیت ها یا شکست هایی است که در گذشته از موضوع های مشابه با موضوع تازه است. تجربه های موفقیت آمیز و شکست آمیز دانش آموز در سالهای نخست یادگیری آموزشگاهی  باعث شکل گیری عاطفه مربوط به موضوع درسی و سرانجام مفهوم خود تحصیلی( خود پنداره تحصیلی) می شوند. عاطفه مربوط به موضوع درسی علاقه و انگیزش دانش آموز نسبت به درس های خاص، عاطفه مربوط به آموزشگاه نگرش او نسبت به کل آموزشگاه، و مفهوم خود تحصیلی تصور کلی فرد نسبت به خودش در رابطه با یادگیری آموزشگاهی را تشکیل می دهد. بنا براین مهم ترین عامل تعیین کننده علاقه مندی یا بی علاقگی دانش آموز نسبت به درس ها و تکالیف مختلف یادگیری تجارب موفقیت آمیز یا شکست آمیز او در یادگیری است و بهترین راه جلوگیری از بی میلی و بی علاقگی در یادگیرنده و افزایش علاقه   نگرش مثبت به یادگیری و فعالیت های آموزشگاه فراهم آوردن امکانات کسب توفیق برای اوست.

رفع مشکل کمبود انگیزش برای یادگیری

بنا به مطالب بالا مشکل کمبود انگیزش یادگیرندگان به یادگیری موضوع های تازه ناشی ازشکست های پی در پی قبلی دردرسهای مشابه درس جدید است.بنا براین بهترین راه رفع این مشکل این است که سطح رفتارهای ورودی شناختی دانش آموزان را بالا ببریم و کیفیت اموزش را نیز بهبود بخشیم. این اقدامات سبب افزایش یادگیری و کسب موفقیت از سوی دانش آموز در درس های تازه خواهد شد. و در صورت استمرار این روند در چندین درس ، از تصورات منفی دانش آموز نسبت به توانایی اش در رابطه با یادگیری مطالب آموزشگاهی کاسته می شود و به جای آن تصورات مثبت تری در این مورد کسب خواهد کرد که باعث افزایش علاقه و انگیزش او نسبت به یادگیری می شود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: